Afgelopen maanden hebben vijf studenten Journalistiek van Hogeschool Windesheim onderzoek gedaan naar het woningprobleem in Dalfsen. Met het onderzoek probeerden de studenten in kaart te brengen hoe het probleem zich in Dalfsen voordoet, wie er allemaal mee te maken hebben, wat voor invloed het heeft op het karakter van het dorp en welke mogelijke oplossingen er zijn.
Het onderzoek werd uitgevoerd aan de hand van publieksgerichte journalistiek. Dat betekent dat de studenten naar aanleiding van verhalen en ervaringen van Dalfsenaren onderzoek deden.
Explainer
Om een overzichtelijk beeld te geven van het probleem, heeft de groep een video-explainer gemaakt. In deze video wordt in cijfers uitgedrukt hoe het woningtekort in Dalfsen speelt. Zo blijkt dat je voor een gemiddeld koophuis 450.000 euro moet ophoesten. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 10 jaar geleden.
De stijging van de prijzen heeft onder andere te maken met een grotere vraag van buitenaf. Er verhuizen tegenwoordig drie keer zoveel mensen naar Dalfsen dan tien jaar geleden. Terwijl 97% van de huizen in Dalfsen al bewoond is.
Publieksinteracties
De studenten hielden regelmatig publieksinteracties. Hierbij was het doel om de behoeften van Dalfsenaren rondom het woningprobleem kenbaar te maken. Tijdens een interactie voor de supermarkt, werden Dalfsenaren gevraagd welke leeftijdsgroep ze het meest een huis gunnen. Een overduidelijke meerderheid gaf hun stem aan jongeren. In het dorp wordt namelijk opgemerkt dat er veel jongeren wegtrekken vanwege het beperkte aantal starterswoningen.
Naast jongeren ondervinden ook ouderen de gevolgen van het woningprobleem. Zij hebben behoefte aan een kleinere woning in of nabij het centrum. Om deze reden proberen zij gezinshuizen in te ruilen voor gelijkvloerse woningen maar de beschikbaarheid van deze woningen ligt laag. Zo blijkt uit het verhaal van Piet Weerstra en Sien Brand. Zij willen graag doorstromen maar hebben nog geen goed alternatief in het centrum kunnen vinden.
‘Naoberschap’
Door de toenemende instroom van buitenaf geven Dalfsenaren aan bang te zijn dat het dorpse karakter langzaam aan het verdwijnen is, dan met name het ‘Naoberschap’ (het klaarstaan voor elkaar, met name voor je buren). Dalfsen is afgelopen tien jaar gegroeid met 9,5% (1309 inwoners) ten opzichte van 6% landelijk gemiddelde (CBS Statline).
Wethouder wonen André Schuurman erkent de zorgen van Dalfsenaren. De wethouder roept daarom op, tijdens de door de studenten georganiseerde woonwandeling, aan Dalfsenaren om hun woning aan andere Dalfsenaren te verkopen.
Mogelijke oplossingen
De gemeente heeft een zogenaamde starterslening beschikbaar gesteld. Startende Dalfsenaren kunnen 35.000 euro extra lenen boven op het maximaal te lenen bedrag. Dit moet het voor hen makkelijker maken om een woning te kopen. Een andere mogelijke oplossing is een CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap). Hierbij krijgen starters de kans om als groep de rol van projectontwikkelaar op zich te nemen. Op deze manier kan er flink op de huizenprijzen worden bespaard.
Voor ouderen die gelijkvloers willen wonen, lijken de Hofjeswoningen een mogelijkheid. In 2025 moeten deze ‘sociale’ woningen gerealiseerd gaan worden in de nieuwbouwwijk Oosterdalfsen-Noord. In 2023 heeft de gemeenteraad besloten dat het aandeel betaalbare koopwoningen in deze nieuwbouwwijk van 20% naar 30% moet gaan. Dit besluit is weer gunstig voor starters.
Aanhoudend probleem
Het woningprobleem blijkt niet zomaar opgelost. De toename van het woningtekort in Dalfsen loopt volgens onderzoekers nog door tot 2025. Het blijft een proces waarbij iedereen constructief moet meedenken. Goed contact tussen inwoners en gemeente is cruciaal.
Door Efraïm van den Berg