Steeds meer verenigingen in kleine kernen hebben te maken met een terugloop van het ledenaantal. Onlangs plaatste de voetbalvereniging in Vilsteren een noodkreet om nieuwe leden binnen te halen. “We doen alles om onze club op de been te houden”, zo meldt Dennis Kutterik van v.v. Vilsteren. “Sinds de sluiting van de plaatselijke basisschool enige jaren geleden, zien we steeds meer jeugd met hun nieuwe schoolvriendjes optrekken en zich dan aansluiten bij voetbalclubs waar die vriendjes ook spelen in Ommen of Dalfsen. Logisch natuurlijk, maar funest voor onze kleine club in Vilsteren!”.
Niet alleen de lokale voetbalclub maar ook andere verenigingen zoals toneel- en muziekverenigingen, zorgen voor een stuk dorpsidentiteit, een trots ‘wij-gevoel’. Het verenigingsleven blijkt van groot belang voor de leefbaarheid van een dorp. Kleine kernen zien echter steeds vaker basisvoorzieningen zoals een supermarkt of een school verdwijnen. Mensen worden daardoor gedwongen om elders hun boodschappen te doen of naar school te gaan. Er ontstaat zo minder binding met de eigen kleine kern, met leegloop tot gevolg.
Gevreesd moet worden dat dit niet van tijdelijke aard is, maar eerder structureel: het handhaven van al die voorzieningen kost simpelweg te veel geld. Daar komen de vergrijzing en het gebrek aan starterwoningen nog bij, die het beeld nog somberder maken. Een dorpshuis of multifunctioneel centrum waarin de lokale verenigingen kunnen worden ondergebracht zou natuurlijk zeer welkom en stimulerend zijn, maar ook dat kost geld.
Het ontbreken van leeftijdgenoten draagt ook bij aan de leegloop bij verenigingen. Een meisje van 15 voelt niet veel voor het beoefenen van gym met iemand van 69.
Is er dan niets positief te melden? Jawel hoor! Gelokt door het mooie Overijssel vestigen zich steeds meer mensen uit de Randstad in de kleine kernen om met een goedgevulde portemonnee op een fraai plekje een huis te kopen en een rustige oude dag te beleven. Maar deze mensen kennen de cultuur van een dorp niet en hebben vaak geen behoefte om vrijwilligerswerk te verrichten of zich intensief met de buurt te bemoeien. Het fenomeen “noaberschap” dreigt daarmee ook langzaam te verdwijnen.
Of de oproep van de Vilsterse voetbalclub iets gaat opleveren moet nog blijken. Het is en blijft belangrijk dat dorpsbewoners zich inzetten om de leefbaarheid van hun woonomgeving te behouden of zelfs te verbeteren. Het behoud van de sociale cohesie in een dorp moet voorop staan.
Auteur: Tiny Hoving